Spinka Krakowska

Przegląd konkursowy skierowany jest do zespołów, grup regionalnych i śpiewaczych, par tanecznych, gawędziarzy, kapel ludowych, instrumentalistów, śpiewaków ludowych, mistrzów wraz z uczniami z regionu etnograficznego Krakowiaków Zachodnich. Uczestnicy startują w 3. kategoriach wiekowych – dzieci, młodzież, dorośli. Ale SPINKA KRAKOWSKA  to nie tylko konkurs - to dwudniowe święto dla wszystkich, którym dziedzictwo niematerialne i materialne ziemi krakowskiej jest bliskie.

Jak to się zaczęło?

W roku 2020, kiedy zmarła pani Janina Kalicińska, pierwszym pomysłem na upamiętnienie jej osoby było zorganizowanie w Mogilanach koncertu –wydarzenia, które możnaby zadedykować „naszej pani Janeczce” – zaproponowała to Martyny Strączek – ówczesna dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Mogilanach. Ostatecznie, zamiast koncertu wyklarowała się idea SPINKI KRAKOWSKIEJ - przeglądu folklorystycznego dla Krakowiaków Zachodnich (pomysłodawcą i autorem koncepcji jest Marek Harbaczewski). I tak we wrześniu 2021 roku odbył się w Mogilanach 1. Przegląd Folklorystyczny im. Janiny Kalicińskiej SPINKA KRAKOWSKA. Od 2022 roku SPINKA KRAKOWSKA odbywa się w maju.

SPINKA KRAKOWSKA poniekąd stała się kontynuacją WSTĄŻKI KRAKOWSKIEJ - przeglądu, który zniknął z kalendarza konkursów folklorystycznych ponad 20 lat temu. Od 2021 roku w ramach naszej SPINKI KRAKOWSKIEJ w Mogilanach odbywa się nie tylko przegląd folklorystyczny, ale szereg działań budujących to wydarzenie: JARMARK TRADYCJI, warsztaty rękodzielnicze dla dzieci, młodzieży i dorosłych, koncerty folkowe, spotkania dla uczestników z Komisją Artystyczną przeglądu. Można też obejrzeć wystawę poświęconą pani Jance - ŻYCIE KRAKOWIAKIEM MALOWANE. Nasza SPINKA tętni życiem i rozwija się - co roku pojawiają się nowe działania.

Od początku Przegląd cieszy się sporym powodzeniem – rokrocznie przez naszą scenę przewija się około 500 osób – dzieci, młodzieży, dorosłych. Od trzeciej edycji nasz przegląd wpisany został w kalendarz wydarzeń folklorystycznych Małopolski i dzięki współpracy z Małopolskim Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu laureaci mogą brać udział w kolejnych etapach konkursów regionalnych i ogólnopolskich:Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, SABAŁOWE BAJANIA w Bukowinie Tatrzańskiej.

Dzięki SPINCE Krakowiacy Zachodni zyskali miejsce, gdzie mogą zaprezentować się na scenie, podzielić się swoimi sukcesami, a przede wszystkim wspólnie uczestniczyć w wydarzeniu, które jest niewątpliwie ich świętem. Na dwa dni, w jeden z majowych weekendów, stolica regionu przenosi się do Mogilan, gdzie wszyscy, którym bliska jest kultura tradycyjna Krakowiaków Zachodnich mogą się spotkać, by razem uczestniczyć w tym wydarzeniu. 

Oprócz Janiny Kalicińskiej - patronki naszego przeglądu, ważne jest również samo miejsce – Mogilański Dwór. Przez lata, aż do II Wojny Światowej, Mogilany należały do rodziny Konopków. Rodziny, która bardzo wcześnie zauważyła i doceniła wartości, jakie niesie ze sobą kultura tradycyjna podkrakowskich włościan. Konopkowie szanowali nie tylko – jakbyśmy to dzisiaj nazwali - dziedzictwo niematerialne, ale wspierali również rozwój rolnictwa i byli prekursorami zmian wprowadzanych na wsi w XIX i na początku XX wieku. To tu - w Mogilanach funkcjonowało wzorcowe gospodarstwo rolne, do którego na praktyki w okresie międzywojennym przyjeżdżali studenci z Akademii Rolniczej w Krakowie. To tu w XIX wieku Konopkowie uruchomili fabrykę maszyn rolniczych i organizowali ich wystawy. To tu zostały spisane „Pieśni Ludu Krakowskiego”, wydane w 1840 roku w Krakowieprzez Józefa Nowinę – Konopkę. To tu bywał zaprzyjaźniony z rodziną KonopkówOskar Kolberg i tu zbierał materiały do swojego wiekopomnego dzieła etnograficznego.

Zatem, nasza SPINKA KRAKOWSKA z osobą Janiny Kalicińskiej, zwanej KRÓLOWĄ KRAKOWIAKA, świetnie wpisuje się w bogatą historię Mogilańskiego Dworu. 

Zapraszamy do Mogilan wszystkich, zarówno tych, którym nasze tradycje nie są obce, jak i tych, którzy chcieliby się z nimi dopiero zapoznać. To tu w maju, w klimatycznym parku nawet kosy i drozdy wygwizdują wieczorami krakowiaki.