Nagroda im. Oskara Kolberga dla Kapeli Ludowej „Mogilanie”

Właśnie dotarła do nas miła wiadomość: Kapela Ludowa „Mogilanie” została laureatem 45. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” http://www.nagrodakolberg.pl/191

Nagroda została ustanowiona w 1974 r. W dorocznych edycjach honoruje artystów tworzących w dziedzinach ludowej sztuki plastycznej i rękodzieła, literatury ludowej, śpiewu, muzyki instrumentalnej i tańca. Wyróżnia twórców kultywujących tradycje i autentyczne wartości kultury swoich regionów, organizatorów przedsięwzięć artystycznych popularyzujących folklor i sztukę. Konkurs ogłaszany jest i nadzorowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Komisja przyznaje nagrody w sześciu kategoriach:

  1. plastyki, muzyki, śpiewu, tańca, instrumentalistów (4 nagrody)
  2. literatury ludowej (1 nagroda)
  3. kapel (1 nagroda)
  4. zespołów folklorystycznych (2 nagrody)
  5. badaczy, naukowców, regionalistów, popularyzatorów (2 nagrody)
  6. nagroda honorowa dla instytucji i osób działających na rzecz kultury ludowej (2 nagrody).

Nagroda im. Oskara Kolberga za całokształt działalności może być przyznana tej samej osobie lub grupie osób tylko jeden raz.

Przypomnijmy, że Zespól Regionalny „Mogilanie” był laureatem 35. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2010 r.

Kilka faktów z bogatej działalności kapeli (autorstwa kronikarza zespołowego):

Dla każdego dobrego zespołu ludowego podstawą jest kapela. Gdy w 1984 r. w Gminnym Ośrodku Kultury w Mogilanach, pod ówczesnym kierownictwem dyr. Krzysztofa Musiała, trójka pasjonatów fokloru: Krzysztof Musiał, Kazimierz Królik i Jerzy Rogala podjęła działania w zakresie powołania do życia Zespołu Regionalnego „Mogilanie”, równocześnie znany i poważany mogilański muzykant Adam Papież, rozpoczął trud zorganizowania kapeli ludowej.

Ten doświadczony muzykant weselny, nie tylko zachęcił do grania w kapeli znanego w okolicy klarnecistę Witolda Cholewę jak i grającego na heligonce Władysława Pulchnego, ale dzięki swojej dużej aktywności odnalazł w domu Emila Ciaska zrujnowaną heligonkę, odrestaurowaną wkrótce na koszt GOK, natomiast na strychu Eugeniusz Putka - fragmenty całkowicie zdewastowanych basów. Rozwiązanie problemu basów kapela zawdzięcza Kazimierzowi Królikowi, który choć jest świetnym stolarzem budowlanym, to na bazie tych odzyskanych fragmentów potrafił zbudować w trzy miesiące nowe znakomite trzystrunowe basy ludowe.

Nowa kapela zaczęła wspólnie ćwiczyć i przygrywać zespołowym tancerzom, w składzie: kapelmistrz: Adam Papież – skrzypce prym, Witold Cholewa – klarnet, Władysław Pulchny – heligonka, Jerzy Rogala – basy, zastąpiony później przez Wiesława Ziembę. Śpiewał i grał na sekundzie – „ z doskoku” Kazimierz Królik, którego Pani Janina Kalicińska stale zabierała do widowisk, wykorzystując jego mocny głos i duże obycie sceniczne.

Członkowie kapeli, doświadczeni ludowi muzykanci, grający długie lata na weselach i zabawach, wnieśli duży wkład w tworzenie zespołowego repertuaru, przynosząc wiele piosenek i melodii z Mogilan i najbliższej okolicy. Dodatkowo należy podkreślić wielkie zasługi Adama Papieża w zakresie określenia prawidłowego profilu muzycznego kapeli i zespołu - zarówno w okresie początkowym, jak i w okresie późniejszej działalności zespołu. Adam Papież był multiinstrumentalistą, potrafił grać na: skrzypcach (prym, sekund), heligonce oraz akordeonie, posiadając przy tym umiejętności pedagogiczne. Przy opracowywaniu w zespole nowych widowisk Adam Papież każdorazowo uczył śpiewaków nowych piosenek lub pieśni. Dla kapeli określał repertuar, dbając szczególnie, aby pochodził on z naszego regionu. Nowych muzykantów przychodzących do kapeli uczył prawidłowego wykonywania piosenek i melodii ludowych, z zachowaniem właściwego stylu i klimatu. Kapela, oprócz obowiązkowego przygrywania zespołowym tancerzom na koncertach, zaczęła, z biegiem czasu, coraz częściej koncertować samodzielnie. Kapela wyjeżdżała także za granicę. Z biegiem czasu w kapeli następowały stopniowe zmiany personalne, spowodowane odejściem starszych muzykantów. Jej skład był stopniowo uzupełniany, aż nastąpiła stabilizacja. Przez wiele ostatnich lat w kapeli grają :
Andrzej Słowik – trąbka, Antoni Gastoł – klarnet, Edward Cholewa – heligonka, Kazimierz Królik – sekund, Jacek Kotarba – sekund, Adam Królik – basy. W ostatnim okresie skład kapeli uzupełnił Marian Wieczorek – skrzypce .

Prawie wszyscy muzykanci śpiewają, prym wiedzie jednak Kazimierz Królik. Kapelmistrzem jest basista: Adam Królik.

Chociaż wielu muzykantów w kapeli można nazwać „weteranami”, to najdłuższym stażem wyróżnia się Kazimierz Królik, który gra w niej od samego początku istnienia kapeli, czyli 35 lat !

Duży wkład w dorobek kapeli wnieśli także : Małgorzata Strzebońska – Sroka ( skrzypce) oraz grający gościnnie: Marek Tylek i Grażyna Knapik - Dąbrowska.

O wysokim poziomie artystycznym kapeli świadczą wysokie oceny jurorów i ekspertów z zakresu kultury ludowej oraz popularność podczas wielu koncertów w kraju i za granicą. Kapela odniosła wiele sukcesów na przeglądach, festiwalach i konkursach o zasięgu powiatowym, wojewódzkim, ogólnopolskim i międzynarodowym. W swojej 35 letniej historii występowała setki razy na scenach polskich i zagranicznych. Samodzielnie lub wraz z zespołem wielokrotnie pełniła rolę „ambasadora kultury polskiej” poza granicami kraju ( 13 krajów Europy ). Łącznie wykonała 1028 koncertów ( z czego 355 z udziałem tancerzy i śpiewaków Zespołu Regionalnego „Mogilanie”, a 673 koncerty samodzielnie ) .

Największym wydarzeniem w historii kapeli był występ wraz z zespołem dla Ojca Świętego Jana Pawła II na Placu św. Piotra w Watykanie w dniu 12 maja 2004 r. Kapela może poszczycić się udziałem w ważnych wydarzeniach, takich jak: Światowe Targi Turystyki „Salon des Vacances” w Brukseli / Belgia, Światowa Wystawa „EXPO-2000” w Hannoverze / Niemcy oraz koncertach: w Sudwale k/Bremen / Niemcy, Salzburg i Faistenau /Austria oraz Mainz/ Drais - Niemcy.

Kapela Ludowa „Mogilanie” wzbogaca ofertę kulturalną naszego regionu, strzeże tradycji jest wizytówką nie tylko gminy Mogilany, czy małopolski, ale i całego kraju. Przy udziale solistek Barbary Sternalskiej i Renaty Radoń , udało się nagrać dwie płyty pod tytułem : Album „Po krakowsku śpiwom” - zbiór melodii i piosenek ludowych , część I – w 1997 r. i część II – w 2009 r.

Stara Kapela „Mogilanie” wyraża przekonanie, że grająca pod kierownictwem Daniela Küblera, Młodzieżowa Kapela Ludowa godnie zastąpi w przyszłości weteranów, tym bardziej, że już aktualnie odnosi pierwsze sukcesy na konkursach i przeglądach.

Ciekawostki:

W kapeli „Mogilanie” grał przez 3 miesiące niemiecki student - trębacz Stefan Rueckerl, przebywający w Krakowie na praktyce studenckiej Erasmus. Wystąpił nawet, wraz z całym zespołem, na Koncercie Noworocznym Mogilanach.

W czasie koncertu kapeli w Mainz-Drais zagrała z nami, wywołana z widowni, niemiecka dudziarka Gabi Fütterer intonując „Ode fuer Freude”...Sensacja !

Autor: Kronikarz ZR „Mogilanie” Adam Królik